İnançların En Kutsal Günleri: Dünya Dinlerinin Özel Gün ve Bayramları
Her inancın kutsal günü birbirinden farklı...
Meryem'in Göğe Yükselişi - Meryem Ana Yortusu
Hristiyanlık dininde önemli bir yere sahip olan Meryem Ana Yortusu, Meryem'in göğe yükselişinin yıl dönümü olarak kutlanır. Katolik ve Ortodoks Hristiyanlığın en büyük bayramlarından birisi olan Meryem Ana Yortusu, kilise geleneklerine göre 15 Ağustos'ta ya da bu tarihe en yakın Pazar gününde kutlanır. Rus, Sırp, Gürcü ve Kıpti Ortodoks Kiliseleri, Meryem'in göğe kabul edilmesini 28 Ağustos olarak kabul eder. Birçok ülkede bugün resmi tatildir.
Şabat
Musevi inancında yer etmiş olan Şabat, Cuma günü gün batımı ile başlayarak Cumartesi günü gün batımı sonrasına kadar devam eden bir yemektir. Şabat esnasında kimse bir şey ile ilgilenmez. Ev halkı en güzel ve temiz kıyafetlerini giyer ve Şabat sofrasını erkenden hazırlar. Şabat hazırlıkları, evin hanımının Şabat mumlarını yakması ile son bulur. Bu gelenek, aile ilişkilerini de oldukça güçlendirmektedir.
Kadir Gecesi
İslam inancında yaygın bir yere sahip olan Kadir Gecesi, Kur'an'ın Cebrail tarafından Hz. Muhammed'e vahdedilmeye başlandığı gece olarak bilinir. Kadir Gecesi, beş ayetten oluşan Kadir Suresinde de kendisinden bahseder.
Tövbe Salısı (Pankek Günü)
Hristiyan inancı söz konusu olduğu zaman Tövbe Salısı özellikle Batı Kiliselerinde Büyük Perhiz'in ilk günü olan Kül Çarşambası'nın arifesinde kutlanır. Tövbe Salısı geleneksel olarak pankek tüketilir. Bu nedenle pek çok yerde bugün Pankek Günü olarak da anılır. Büyük Perhiz esnasında yumurta ve yağ tüketilmesi yasak olduğu için son gün bu malzemeler ile yapılan pankekler tüketilir.
Hanuka Bayramı
Kislev ayının 25. günü kutlanmaya başlanan Hanuka Bayramı, tam 8 gün sürer. Musevi inancına sahip olan kişilerin kutladığı Hanuka, Selefkilere karşı olan ayaklanmanın anısına her gün bir tane mum yakarak toplamda 8 mumun yakılması ile kutlanır. Mum yakma ritüelinden dolayı Hanuka, Işıklar Bayramı olarak da bilinir.
Hamsin Yortusu
Hristiyanlıktaki başlıca bayramlardan birisi olan Hamsi Yortusu, Beyaz Bayram olarak da biliniyor. Tarihi, her sene farklı zamanlarda olsa da genel olarak Mayıs ya da Haziran aylarına denk gelmektedir. Bu bayram, Paskalya'dan 50 gün sonra kutlanır. Hamsin Yortusunda evler akağaç, leylak ve huş ağacı dalları ile süsleniyor.
Kurban Bayramı
İslam dininde 4 gün boyunca kutlanan Kurban Bayramı, Allah'a yaklaşmak ve Allah rızasına ermek niyetiyle kurban kesmek amacıyla kutlanır. Kur'an'da İbrahim ve oğlu İsmail arasında geçen bir kıssa, Kurban Bayramının genel amacı hakkında bilgi vermektedir.
Kül Çarşambası
Hristiyanlık dininde ve özellikle Batı kiliselerinde gerçekleşen Kül Çarşambası, Büyük Perhiz'in ilk günü olmaktadır. Paskalya'dan 6,5 hafta öncesinde yer alan Kül Çarşambası, İsa'nın çölde 40 gün oruç tutmasına aften uygulanır. Kül Çarşambasında cemaatin alnına kül ile haç çizilir. Genel olarak Anglikan, Lutheran ve bazı Protestan kiliselerince kutlanır.
Azizler Günü
Hristiyanlık dinince bilinen ya da bilinmeyen tüm azizlerin anıldığı kutsal bir gün olan Azizler Günü, Batı kiliselerinde 1 Kasım, Doğu kiliselerinde ise Hamsin Yortusu'ndan sonraki ilk Pazar günü kutlanır.
Beşaret Bayramı
Beşaret, müjde ve iyi haber anlamına gelmektedir. Meryem'in İsa'ya gebe kaldığı farz edilen gün olan 25 Mart, her yıl milyonlarca Hristiyan tarafından Beşaret Bayramı olarak kutlanır. İnanca göre Beşaret Bayramında en güçlü zehir bile etki etmezmiş. Su ve orman perileri o gün ortaya çıkarmış.
Epifani Bayramı
İsa'nın doğumundan 12 gün sonra kutlanmasına ithafen gerçekleştirilen Epifani Bayramı, Ortodokslarda Teofani olarak da bilinir. Kutlamalar, Hristiyan mezheplerine göre farklılık göstermektedir. Epifani'de en yaygın bilinen kutlama, soğuk suya girmektir. Özellikle Rusya'da yaşayanlar buzlu suya girerek kutlama yapar.
Paskalya Bayramı
Hristiyanlık dinindeki en eski ve en önemli bayram olan Paskalya Bayramı, İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişini kutlamaktadır. Paskalya dönemi, genel olarak Mart sonundan Nisan sonuna kadar devam eder. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmese de kiliselerin çoğunda Pazar günü kutlandığı için Diriliş Pazarı olarak da bilinir. Rengarenk boyanmış yumurtalar, Paskalya'nın en bilinen sembolüdür.
Sukot Bayramı
Musevi inancında yer alan ve Çardaklar Bayramı olarak da bilinen Sukot Bayramı, Musevi inancına sahip olanların 40 yıl boyunca göçebe olarak yaşadıkları çölde çardakların altında barınmalarını anmalarını ve bu dönemde Tanrı tarafından korundukları için şükretmelerini ele alıyor. Bazı bağ meyvelerinin ve zeytinlerin olgunlaştığı zamanda kutlandığı için Hasat Bayramı olarak da anılıyor.
Yom Kippur
Musevi inancında Yom Kippur inanılmaz önemli bir yere sahiptir. Yom Kippur günü gelince özel dualar ile Sinagoglara gidilir ve herkes Tanrı'ya yakararak günahları için af diler. Yom Kippur dua edilmesinin yanı sıra hemcinslerden özür dileme günü olarak da bilinir. Eğer bir Musevi hemcinsini üzecek bir şey yaptıysa ondan özür diler.
Ramazan Bayramı
İslam alemindeki oruç tutma zamanı olan Ramazan'ın ardından 3 gün süren bir bayram olan Ramazan Bayramı, Şeker Bayramı olarak da biliniyor. Ramazan ayı boyunca tutulan orucun sonunda olan bayram sabahı namaza gidilir. Ardından eş-dost ziyaretleri gerçekleştirilir. Kalabalık sofralar kurulur ve en önemlisi tatlı ikramlar verilir. Müslümanlar, zekat görevini de bu dönemde gerçekleştirirler.
Noel
Her sene 25 Aralık tarihinde kutlanan Noel, İsa'nın doğum günü olarak anılıyor. Kutsal Doğuş, Milat Yortusu gibi isimlerle de anılan Noel, oldukça renkli bir kutlamaya sahiptir. Aylar öncesinden hazırlıkları başlanan Noel için renkli ışıklandırmalar, hediyeler, tebrik kartları hazırlanır. Noel'den önce okullarda İsa'nın doğumunun canlandırıldığı sahneler düzenlenir.
Lag Baomer
Musevi inancında kutlanan Lag Baomer, ülkelerini işgal eden Pagan ordularına başkaldıran Bar Kohba önderliğindeki Musevilerin Roma İmparatorluğu karşısında zafer elde etmesini temel alıyor.
Regaip Kandili
Recep ayının ilk Cuma gecesi olan Regaip Kandili, ismini meleklerden almıştır. Regaip gecesinde insanlar ibadet eder, tövbe eder ve günahları için af diler. Bir gün öncesinden oruç tutulursa sevabı olur.
Tu Bişvat Bayramı
Musevilerin, doğa ile ne kadar uyumlu olduklarını göstermek için kutladıkları bir gün olmaktadır. Dinsel ve geleneksel bir değer olarak görülür. Bu bayram, günümüzde kırlık alanlara ağaç fidanı dikilmesi ile kutlanır.
Purim Bayramı
Taanit Ester gününün hemen ertesi günü olan Purim Bayramı, Museviler arasında 'neşeli bayram' olarak anılmaktadır. Pers ülkesinde yaşayan Musevilerin acımasızca soykırıma uğramaları ve bu durumdan tanrısal bir mucize sonucu kurtulmalarından dolayı kutlanmaktadır.
Mevlid Kandili
Mevlid Kandili, İslam dininin peygamberi olan Hz. Muhammed'in doğum günüdür. Kur'an'da yer almasa da kutlanmaktadır. Her mezhepte farklı zamanlarda kutlanmaktadır. Kandil gecesi olarak da bilinmektedir. Bu gece Müslümanlar ibadet eder ve günahları için af diler.
Pesah Bayramı
Musevi inancında ilk İbranilerin İsrail Oğulları kolunun Mısır köleliğinden Tanrının yardımı ile kurtulmasının kutlanıldığı bayramdır. Pesah Bayramı süresince yani 8 gün boyunca mayalı hamur ürünleri yenmez. Hatta bu malzemeler evde bulundurulmaz.
Miraç Kandili
İslam inancında Hz. Muhammed'in göğe yükselmesi nedeniyle kutlanan mübarek gündür. Hz. Muhammed'İn bir gece Mescid-i Haram'da Burak adlı bir binek ile Mescid-i Aksa'ya gitmesi ve ardından miraca yükselmesini temel alır.
Şavuot Bayramı
Musevi inancında İsrail Oğullarına Peygamber Moşe tarafından On Emir'in verilişinin yıldönümü olmaktadır. Şavuot Bayramı, turfanda ürünlerin olgunlaşarak yenmeye başlanması nedeniyle Turfandalar Bayramı olarak da anılıyor. Bu bayramda gelenek olarak süt ürünleri ve sütlü tatlılar tüketiliyor.
Berat Kandili
İslam dininde kutsal sayılan geceler arasında yer alan Berat Kandili, Şaban aynın 14. ve 15. gününü birbirine bağlayan gecedir. Günahların affedildiği ve kulların temize çıktığı gece olarak bilinir. Bu nedenle Rahmet Gecesi olarak da anılır. Berat Gecesi ayrıca Kur'an'ın dünyaya toptan indirildiği gece olmaktadır.
Roş Aşana
Musevi inancındaki Roş Aşana, Yılbaşı olarak da bilinir. Museviler gün boyunca geçmiş yıla ilişkin yaşamını gözden geçirir. İşlediği günahların bağışlanmasını diler. Kendisi, yakın çevresi ve uzak çevresi için hayır duaları eder.
Yorum Yazın